«Στον κήπο των συναισθημάτων το μόνο λουλούδι που δε μαραίνεται ποτέ είναι η αγάπη»
The Art of Heart
“Βλέμματα που κουρνιάζουν στην καρδιά
και περιμένουν χωρίς αντάλλαγμα τη δική σου αγκαλιά”
“Χαμόγελα που αποκαλύπτουν το φως της ψυχής
και μας υπενθυμίζουν την κρυφή δύναμή της”
“Πρόσωπα που φωνάζουν και σπάνε την αμείλικτη ηρεμία
εκφράζοντας έτσι τη δική τους αγωνία”
“Λέξεις που δεν ειπώθηκαν ποτέ
γιατί θα ένιωθαν τη ματαίωση στο σκαλοπάτι της μοναξιάς”
Η πρώτη επαφή του ανθρώπου με τον κόσμο μας περνά μέσα από το φως και τους ήχους
που συναντά με τις αισθήσεις του κατά τη διάρκεια της διαδρομής το. Το φως γεννά τα
χρώματα. Τα όρια των χρωμάτων ορίζουν τις νοητικές μορφές των σχημάτων. Έτσι
χρώματα και σχήματα περιγράφουν τον χώρο.
Οι ήχοι ερεθίζουν την ακοή μας και η δεύτερη κατά σειρά ισχυρή αίσθηση συνθέτει με
αυτούς (τους ήχους), εικόνες που η διαδοχική εναλλαγή τους συγκροτεί την αντίληψη του
χρόνου. Ιδού λοιπόν πώς η τέχνη δρα στον ψυχισμό και τη νόηση του ανθρώπου και
ιδιαίτερα του μικρού παιδιού.
Άρης Μαυρομμάτης
Στην καρδιά της τέχνης και της…τάξης!
Στην Πλαστελίνη μπορείς να ανακαλύψεις πολύχρωμες φωνές, που σε βοηθούν να σκέφτεσαι θετικά. Κάθε μορφή τέχνης αναβλύζει σε κάθε γωνιά, που σε γεμίζει συναισθήματα. Συναισθήματα ροζ, γκρίζα, κίτρινα, κόκκινα, λευκά, αλλά και πρασινωπά.
Μα κάθε συναίσθημα είναι σημαντικό, φυσιολογικό, επιτρεπτό! Όταν η καρδιά μιλά την ακούμε, τη σεβόμαστε, συζητάμε μαζί της και προσθέτουμε χρώμα! Αν τα συναισθήματά μας απλώνονταν στο χαρτί όλα θα ήταν πιο όμορφα, ζωηρά και λογικά. Οι παλμοί της καρδιάς μας κάθε φορά μας καθοδηγούν και μας υπογραμμίζουν το αντίστοιχο συναίσθημα, το οποίο νιώθουμε και βιώνουμε. Άραγε πώς θα ήταν η ζωή χωρίς συναισθήματα; Άοσμη, άχρωμη, αταίριαστη, ανώφελη. Οι άνθρωποι θα ήταν εντελώς διαφορετικοί αν κοιτούσαν με τα μάτια της καρδιάς τους συνανθρώπους τους κι αν συνειδητοποιούσαν ότι το κοινό τους σημείο είναι ο κήπος των συναισθημάτων!
Ξεφυλλίζοντας Το Άλμπουμ Φωτογραφιών Των Δελφινιών Με Τα
Πολύχρωμα Μάτια Της Καρδιάς!
Εξοικείωση με την τέχνη του βουβού κινηματογράφου
Ανίχνευση πρότερων ιδεών κι εμπειριών.
Εμφανίζονται στα παιδιά εικόνες απεικόνισης του σπουδαίου Άγγλου ηθοποιού, σεναριογράφου,
σκηνοθέτη και μουσικοσυνθέτη Σερ Τσαρλς Σπένσερ «Τσάρλι» Τσάπλιν (1889-1977). Ο συγκεκριμένος
ιδιότυπος χαρακτήρας εκτός από πηγή έμπνευσης για τη μετέπειτα πορεία της παρούσας διδακτικής
παρέμβασης με βασικό στόχο την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, λειτουργεί και ως ο
βασικός παράγοντας για την πρώτη επαφή των παιδιών με τις άκρως εκφραστικές δυνατότητες του
προσώπου, που αποδίδουν ένα συναισθηματικό μήνυμα και νόημα. Ο εκπαιδευτικός χωρίς να κάνει μνεία
στη φιγούρα και τη μορφή του Τσάρλι, διατυπώνει ερωτήματα στα παιδιά σχετικά με τη συναισθηματική
του κατάσταση (χαρά, λύπη, φόβος, θυμός, αγωνία, έκπληξη, αγάπη, τρόμος) βάσει της έντονης
εκφραστικότητας και τους καλεί να προχωρήσουν σε υποθέσεις και εικασίες μέσω της παρατηρητικότητας
και της οπτικής αντίληψης, αλλά και στη διαδικασία μίμησης.
Εισαγωγή και συνάντηση με την τέχνη της φωτογραφίας.
Μεταμόρφωση των φωτογραφιών του Τούρκου καλλιτέχνη Ugur Gallen σε πολυτροπικές εικόνες.
Ο Ugur Gallen είναι φωτογράφος και ζει στην Τουρκία, «που τυγχάνει να βρίσκεται δίπλα σε μια από τις πιο επικίνδυνες περιοχές του μοντέρνου κόσμου», όπως λέει. Στις φωτογραφίες του προσπαθεί να αποτυπώσει την τεράστια και ταυτόχρονα δραματική αντίθεση αυτών των «δυο εντελώς διαφορετικών κόσμων». Ο Τούρκος καλλιτέχνης προσπαθεί μέσα από τις φωτογραφίες του να επικοινωνήσει τις τόσο διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης αλλά και ασφάλειας ανάμεσα σε ανεπτυγμένες χώρες και άλλες που μαστίζονται από πολεμικές συγκρούσεις. Για να το κάνει, χρησιμοποιεί άλλοτε δικές του άλλοτε ήδη υπάρχουσες και πολύ διάσημες φωτογραφίες, τις οποίες συνδυάζει στη συνέχεια σε μία εικόνα. Από τη μία πλευρά άνθρωποι της μεσαίας τάξης που ζουν κανονικά κι απέναντι άλλοι, των οποίων οι ζωές έχουν σημαδευτεί από τον πόλεμο και τη βία.
Δημιουργία της δικής μας έκθεσης φωτογραφίας. Εικαστική παρέμβαση στις φωτογραφίες με ποικίλες τεχνικές κι αξιοποιώντας τα ανάλογα υλικά (λινάτσα, χαρτοπετσέτες, γάζα, πριονίδι, άμμος, ξυλάκια, πούλιες και χρυσόσκονη, βελουτέ χαρτάκια). Εφαρμογή της ρουτίνας σκέψης: «Βλέπω – παρατηρώ – αναρωτιέμαι», ώστε βάσει του καταιγισμού ιδεών να δημιουργήσουν τους δικούς τους διαλόγους στα πρόσωπα των φωτογραφιών.
Ενεργή ενασχόληση με την τέχνη της ζωγραφικής.
Με αφορμή έργα διάσημων και επιφανών εικαστικών δημιουργών.
Με έναυσμα τα έργα του Λετονού ζωγράφου Mark Rothko! Όταν τα συναισθήματα γεμίζουν
χρώματα! Ποια χρώματα βλέπεις; Υπάρχουν σχήματα και ποια είναι; Αν θα είχατε στο σπίτι σας
έναν πίνακα, ποιον θα ήθελες να έχετε; Τι ένιωθε ο ζωγράφος; Εσύ πώς νιώθεις όταν βλέπεις
αυτούς τους πίνακες; Κατόπιν, τα παιδιά προχώρησαν σε μια ατομική εικαστική δημιουργία
ακολουθώντας τα βήματα Mark Rothko και δίνοντας σε αυτή έναν τίτλο, όπως «Έρωτας», «Η
αγάπη των ανθρώπων» κ.α.
Χαρτί στο χαρτί
και ανάμεσα μπογιά
δε σκέφτεσαι…μπερδεύεις
και φτιάχνεις ζωγραφιά!
Τέλος, τα δελφίνια οδηγήθηκαν σε έναν κινητικό αυτοσχεδιασμό (μουσική υπόκρουση: «Waltz
of the eyes», Stavros Lantsias), όπου με χρώματα και βασικό αντικείμενο τα μαντήλια
αυτοσχεδίασαν και τα μεταμόρφωσαν (π.χ. σε μωρό, σκυλάκι, ομπρέλα, κασκόλ κ.α.) σε ένα
κλίμα αντιθέσεων, χαράς και λύπης.
Βασιζόμενοι στον πίνακα ζωγραφικής “Το χαμόγελο των φλεγόμενων φτερών” του Ισπανού εικαστικού
δημιουργού Joan Miro, τα παιδιά φιλοτέχνησαν όπως επιθυμούσαν τα δικά τους έργα χρησιμοποιώντας
ξυλομπογιές και σχεδιάζοντας χαρακτηριστικά- που δεν υπήρχαν- στο κεντρικό πρόσωπο που απεικονίζεται.
Έπειτα, η δελφινο-ομάδα προέβη στην ανεύρεση τίτλων των δημιουργημάτων τους, όπως «Τα πολύχρωμα
φτερά», «Η αγάπη που πληγώθηκε», «Σε αγαπάω μαμά» κ.α.
Στον απόηχο της τέχνης της λογοτεχνίας και της δραματικής τέχνης…
Μια παιδική ιστορία αποτελεί κίνητρο για δημιουργική έκφραση (ψυχοκινητική αγωγή)
«Το Κρυφτό της Χαράς» (Μαριλένα Καββαδά)
Λίγα Λόγια…
Πέντε ζωάκια από την αυγή έως το σούρουπο, σε ένα δάσος, πριν και μετά από μια καταιγίδα. Θα καταφέρουν να ανακαλύψουν που κρύβεται η χαρά; Κι αν ναι, θα μας το αποκαλύψουν; Ένα τρυφερό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους… Για όσους μπορούν να βρουν χαρά ακόμα και σε ένα μικρό καρύδι! Έτσι απλά, γιατί… «Η ευτυχία βρίσκεται μέσα σε όλα τα πράγματα. Φτάνει να ξέρεις πώς να τη βγάλεις»(Κομφούκιος)
Με το πρόσωπο και το σώμα μας δημιουργούμε τους δικούς μας πίνακες ζωγραφικής που κάθε
φορά αλλάζουν μορφή ανάλογα με στάδια της πλοκής της ιστορίας.
Μουσική υπόκρουση: American Beauty Soundtrack.
Υ.Σ.: Τα «δελφίνια» μυήθηκαν στον κόσμο των αντιθέσεων εκπλήσσοντάς μας με τις ευφάνταστες κι αντισυμβατικές ιδέες τους. Οι αντιθέσεις καλλιέργησαν τη συνδυαστική τους σκέψη αναφέροντάς μας ότι οι πίνακες του Λετονού ζωγράφου Mark Rothko μοιάζουν με τις φωτογραφίες του Τούρκου καλλιτέχνη Ugur Gallen, καθώς ο πρώτος χρησιμοποιεί σκούρα κι ανοιχτά χρώματα (αντίθεση) κι ο δεύτερος ενώνει το καλό με το κακό.
Στη Σφαίρα των Αντιθέσεων, στη Σφαίρα των Συναισθημάτων…
Η χώρα του φιδιού και η χώρα της καμηλοπάρδαλης…
Μια φορά και έναν καιρό ήταν η χώρα του φιδιού, έτσι τη φώναζαν σε όλη την πλάση. Εκεί
δεν ζούσαν φίδια, άνθρωποι ζούσαν σαν και εμάς αλλά είχαν μία ιδιαιτερότητα. Τα λόγια
τους, όταν θύμωναν , πονούσαν σαν το δηλητήριο των φιδιών. . και ο ένας πονούσε τον
άλλον.. Ξυπνούσαν το πρωί και τέντωναν τα μάτια τους και τα αυτιά τους, μην δουν ή μην
ακούσουν κάτι, οτιδήποτε που θα τους κάνει να ανοίξουνε το στόμα τους και να αρχίσουνε
να πληγώνουν. Δεν ήταν κακοί απλά έτσι είχαν μάθει.. Να φωνάζουν.. Και μερικές φορές
άθελα τους ή και ηθελημένα να πληγώνουν για να αμυνθούν… Παράλληλα κάπου άλλου, σ’
ένα άλλο τόπο υπήρχε η χώρα της καμηλοπάρδαλης. Α!! Εκεί ήταν πολύ διαφορετικά τα
πράγματα.. Εκεί οι άνθρωποι είχαν μια άλλη ιδιαιτερότητα.. Είχαν τη δυνατότητα να
βλέπουν τα πράγματα από ψηλά.. όπως και η καμηλοπάρδαλη. Από ΑΠΟΣΤΑΣΗ φώναζαν,
εκεί τα βλέπεις με άλλο μάτι.. Τι έκαναν αυτοί; Όταν υπήρχε κάποιο πρόβλημα ή θύμωναν
παίρνανε πρώτα μια βαθιά ανάσα να πάει οξυγόνο στο μυαλό και μετά μιλούσαν. Δεν
φώναζαν γιατί ήξεραν ότι η φωνή μόνο φωνή θα φέρει.. και ο πόνος προς τους άλλους μόνο
πόνο θα φέρει πίσω.. Μιλούσαν και έλεγαν τι νιώθουν.. Δεν κατηγορούσαν αλλά
κατανοούσαν ο ένας τα θέλω του άλλου…Μια μέρα σε αυτή τη χώρα ήρθε ένας κάτοικος
από τη χώρα του φιδιού.. Μόλις μπήκε μέσα τους κοίταγε όλους και ήταν έτοιμος σε θέση
άμυνας… Πήγε σε μια ταβέρνα να φάει κάτι γιατί πεινούσε και φώναζε σε όλους να κάνουν
γρήγορα , στο σερβιτόρο, στο μάγειρα…Άντε ακόμα το φαΐ, πάρτε τα χέρια σας,
κουνηθείτε.. Αναστάτωσε όλο το μαγαζί.. Ο σερβιτόρος και ο μάγειρας(ήρεμοι) του
εξήγησαν το χρόνο που θέλει να γίνει το φαγητό και πως νιώθουν αυτή τη στιγμή.. Ο
άνθρωπος από τη χώρα του φιδιού παραξενεύτηκε, τους κοίταξε σαστισμένος καλά δεν θα
φωνάξετε, λέει. Να φωνάξουμε για ποιο λόγο; Είπες απλά αυτό που ένιωθες και καλά
έκανες.. είναι ο δικός σου τρόπος σκέψης. Ο άνθρωπος από τη χώρα του φιδιού δεν ήξερε τι
να πει, με τι να φωνάξει; Άρχισε να του αρέσει σε αυτή τη χώρα. Αποφάσισε να μείνει και
αυτός εκεί, σιγά σιγά απέκτησε και αυτός, με προσπάθεια και βαθιές αναπνοές, αυτή την
ιδιότητα.(Κατερίνα Γκούτη)
Νηπιακό Τμήμα «Δελφίνια»,
2018 – 2019